Nieuwe vormen van bewonersparticipatie in Uden
- Meggy Althuizen
- 19 feb
- 2 minuten om te lezen
Bijgewerkt op: 18 mrt
Gemeente Maashorst

DE VRAAG / UITDAGING
Sinds Uden is opgegaan in de gemeente Maashorst, staat bewonersparticipatie opnieuw op de agenda. In de omliggende dorpen zijn bewoners al betrokken bij initiatieven en beleidsvorming via het kernenCV-traject, maar in Uden vraagt participatie om een andere aanpak. De bestaande gebiedsplatforms richten zich vooral op de gemeente, terwijl Uden juist een participatiemodel nodig heeft dat de focus legt op de gemeenschap en de inwoners zelf.
Hoe kunnen bewoners in Uden op een laagdrempelige manier betrokken worden bij hun leefomgeving? Hoe zorgen we ervoor dat initiatieven uit de samenleving zelf komen en niet enkel door de gemeente worden gestuurd? En hoe positioneren we participatiemedewerkers in dit proces? Buurtbinders werd gevraagd om een aanpak te ontwikkelen om deze vragen te beantwoorden en bewonersparticipatie in Uden opnieuw vorm te geven.
BEVINDINGEN / INZICHT
Effectieve bewonersparticipatie begint bij het herkennen van de krachten en dynamiek binnen een wijk. Wat werkt in de ene kern, werkt niet per se in een andere. Uden kent een brede diversiteit aan bewoners en netwerken, wat vraagt om maatwerk in aanpak. Bestaande initiatieven zoals Udenaar de Toekomst, Muzerijk en Oranjerijk spelen een belangrijke rol, maar een sterkere verbinding tussen deze initiatieven en de bredere gemeenschap is nodig. Daarnaast bleek dat participatie alleen succesvol is als bewoners zich eigenaar voelen van het proces en ervaren dat hun inbreng daadwerkelijk impact heeft.
AANPAK
Buurtbinders ontwikkelde een stapsgewijze aanpak, waarbij we startten met een verkenning van bestaande initiatieven en netwerken. Door gesprekken met partijen zoals ONS Welzijn, Area en lokale bewonersgroepen brachten we in kaart welke thema’s leven, wat al werkt en welke kansen er liggen. Vervolgens gingen we de wijken in. Met een marktkraam, caravan en straatgesprekken zorgden we voor zichtbaarheid en interactie met bewoners. We nodigden hen uit om mee te denken over hun buurt: welke zorgen spelen er? Welke initiatieven zouden zij willen starten? En wat hebben ze nodig om bij te dragen?
Parallel aan deze bewonersaanpak organiseerden we lerende sessies met participatiemedewerkers en andere betrokkenen binnen de gemeente. Hierin bespraken we hoe participatie zich moest ontwikkelen en hoe de gemeente haar rol kon aanpassen om bewonersinitiatieven te ondersteunen zonder deze over te nemen. De inzichten uit de wijken werden vertaald naar wijkagenda’s en een overkoepelende participatiestrategie voor Uden, waarin zowel bewoners als de gemeente een duidelijke plek kregen.
DE UITKOMST
Een vernieuwde participatiestrategie die beter aansluit op de diversiteit binnen Uden.
Een actieve rol voor bewoners, met meer eigenaarschap over hun leefomgeving.
Concrete wijkagenda’s met thema’s en initiatieven die direct opgepakt kunnen worden.
Een helder profiel en positionering van participatiemedewerkers binnen de gemeente.
Een aanpak die niet alleen eenmalig is, maar borging en continuïteit biedt.

REACTIE VAN DE OPDRACHTGEVER

“Buurtbinders bezit de kundigheid om lastige gesprekken met verschillende belangen om te buigen naar fijne, constructieve uitwisseling.” “Onze samenwerking met Buurtbinders creëerde een beweging om als organisatie met elkaar te leren. Het durven loslaten van harde resultaten en gewoon te gaan doen en ervaren.” — Ilse Hermkens, adviseur participatie & gebiedsgericht werken bij Gemeente Maashorst